19 වැනි සියවස වූ කලී සිංහල සාහිත්‍යය වංශයේ නව යුගයක් ලෙස සැලකිය හැකිය. ඉංග‍්‍රීසීන් පැමිණිමෙන් පසු සිංහල සාහිත්‍යය අපරදිග සාහිත්‍යය හා ගැටීමෙන් නියම විකාශනයකට ලක්වන බව මේ අවදියේ දක්නට ලැබේ. මෙයට පෙර පැවති භාරතීය සංස්කෘත හා ද්‍රවිඩ ආභාසයන් ලද සාහිත්‍යයෙන් මිදී සිංහල සාහිත්‍යය නවීන ස්වරූපයකින් හැඩ ගැසෙන්නට වූයේ ඉංග‍්‍රීසි භාෂාවේ මාර්ගයෙන් පැමිණි නොයෙක් බටහිර සාහිත්‍යාංගයන්ගෙන් ආභාසය ලැබීම නිසා බව එදිරිවීර සරත්චන්ද්‍රයන් මත පළ කරයි.
සංස්කෘත සාහිත්‍යයෙන් හැකි තාක් සාරය උකහාගෙන පසු කාලයේ පිපාසාවෙන් මෙන් මලානිකව ගිය සිංහල සාහිත්‍යයට බටහිර සාහිත්‍යයෙන් ලැබුණේ විවිධ රසයෙන් යුතු ප‍්‍රණිත ආහාරයකි. මේ මාර්ගයෙන් නව සම්ප‍්‍රදායන්ද, අමුතු සිද්ධාන්තද, වෙනස් ශෛලීන්ද පළමු වරට හැඳිනගත් පසු කාලීන ලාංකේය ලේඛකයන් ද පැරණි සාහිත්‍යයෙන් නොලත් විරූ රස වෛචිත‍්‍රයයක් අපරදිග සාහිත්‍යයෙන් ලැබුෙවිය. මෙයින් සිදු වූයේ සිංහල සාහිත්‍යයේ පුනර්ජීවනයකි. අතීත අවදිවල නොතිබුණු සාහිත්‍යාංග සිංහලයට පිවිසුණි. පැරණි කතුවරුන්ගේ දර්ශනයට හසු නොවූ ජීවිතයේ එක්තරා පක්ෂයන් නවින ලේඛකයන්ගේ සැලකිල්ලට භාජනය විය. නොයෙක් රචනා ක‍්‍රම අත්හදා බැලීමට සිංහල භාෂාව අභ්‍යාස භූමියක් විය. එහි ප‍්‍රතිඵලයක් ලෙස සිංහල සාහිත්‍යය පොදු ජනයාගේ සාහිත්‍යයක් බවට පෙරළිණි. සිංහල නවකතාව බිහිවීමට පදනම සැකසූයේද මෙකල සිදු වූ සාහිත්‍යයේ පමණක් නොව සමස්ත සමාජයේම සිදු වූ විපර්යාසයන්ය. පියදාස සිරිසේන, සයිමන් ද සිල්වා, ඩබ්.ඒ සිල්වා, ආදීන් සිංහල කවකතාවේ වර්ධනයට අවශ්‍ය මූලික පියවර තැබූයේ ප‍්‍රබන්ධ කිහිපයක් රචනා කරමිනි. ඉන් පසු දශක කිහිපයක් ගතවත්ම ‘‘නවකතාව ’’ නමි සාහිත්‍යාංගය එදා මෙදා තුර පොදු පාඨක ජනතාවගේ අවධානය දිනාගත් මාධ්‍යක් බවට පත් විය. විවිධ නිර්මාණකරුවන් අතින් හැඩ වැඩ වී විකාශයට පත් වූ සිංහල නව කතාව නොයෙක් ආකෘතීන් , භාෂා ශෛලීන්, ආඛ්‍යාන රීතීන්, වස්තු විෂයන් හා තේමාවන් ආදී නොයෙකුත් සංකල්පයන්ගෙන් සුමට වෙමින් නව අත්හදා බැලීම්වලට ලක් වෙමින් අද දක්වා විකාශය වෙමින් පවතින්නේය.
නවකතාව නම් සාහිත්‍යාංගය පැහැදිලි කිරීමට හා එම පදයට නිර්වචන දීමට මෙතෙක් දරා ඇති ප‍්‍රයත්න සම්පූර්ණයෙන්ම සාර්ථක වී නොමැති බව ඒ ඒ උගතුන් විසින්ම පිළීගෙන ඇත. එසේ වීමට හේතුව මෙම සාහිත්‍යාංගය ඒ තරම්ම විවිධ ලක්ෂණයන්ගෙන් යුක්ත වීමයි. කිසියම් පූර්ව නිශ්චිත රටාවකට රාමුවකට හෝ ආකෘතියකට අනුකූලව කරනු ලැබුවහොත් එම කෘතිය වචනාර්ථය අනුව වුව අනුකරණයක් මිස නවකතාවක් නොවන්නේය. ඒ ඒ රටට ඒ ඒ සාහිත්‍යයට ඒ ඒ ලේඛකයාට ඒ ඒ කෘතියට විශේෂ වන නවතම ලක්ෂණයන්ගෙන් යුක්ත සාහිත්‍යක් ලෙස අධ්‍යතන නවකතාව හැඳින්විය හැකිය.
සිංහල නවකතාවේ ඉතිහාසය දෙස බලන විට එය වැඞී වර්ධනය වී ඇත්තේ ප‍්‍රධාන කොටම තේමා ධාරාවන් තුනක් ඔස්සේ බව පෙනී යයි. මේවා ප‍්‍රචාරක, පේ‍්‍රම, හා තාත්වික යනුවෙන් නම් කිරීමට හැකිය. මීට අතිරේකව අත්භූත , ඓතිහාසික, ආදී වශයෙන්ද වර්ග කළ හැකි වෙනත් නවකතා ස්වල්පයක්ද ලියවී ඇත. කාලාන්තරයක් තිස්සේ මෙසේ එකම තේමාවන් යොදා ගනිමින් පැවති සාම්ප‍්‍රදායික සිංහල නවකතාවට අභියෝගයක් වන ආකාරයට නූතන සිංහල නවකතාව ඉදිරියට එමින් පවතින බවක් පෙනේ. එයට විවිධ න්‍යාය හා සංකල්ප මුසු කොට ප‍්‍රබන්ධ කතාවේ රසාලිප්ත වින්දනය සිංහල පාඨකයාට විඳ ගැනීමට මං විවර කිරීමට නුතන සිංහල නවකතා කරුවන් කිහිප දෙනෙකු උත්සහ කරන බව මෑත කාලීනව බිහි වූ කෘති කිහිපයක් සාක්ෂි දරයි.
උප සංස්කෘතින් භාවිතය හා නූතන සිංහල නව කතාව
සිංහල නවකතාව කාලාන්තරයක් තිස්සේ වික‍්‍රමසිංහයන් ආරම්භ කළ යථාර්ථවාදී නවකතාව තුළින් ඔබිබට ගමන් කළේ නැත. එම නිසාම පාඨකයා හෙම්බත් වන තරම් ඒකාකාරි වින්දනයක් ඒවායෙන් ජනිත විය. මෙම කාලය ඇතුළත පාඨකයාට නවතාවයේ රසයක් ලබා දිය හැකි නව්‍යකරණයකට ලක්වූ නවකතා රචනා ක‍්‍රමෙවිදයක් සිංහල නව කතාවට ප‍්‍රවිෂ්ඨ නොවුණි. නමුත් මෑත වර්තමානයේ එම අඩුව පුරවාලමින්, සාහිත්‍යයේ හා කලාවේ විය යුතු අන්දමින්ම නව්‍ය ආකෘති අත්හදා බැලීමත්, තේමාමය ගවේශණාත්මක ක‍්‍රමවේදයන් අනුගමනයෙන් නිර්මාණ කිරීමට උත්සහ කිරීමත්, නූතන සිංහල නවකතාකරුවන් කිහිපදෙනෙකු අතර දක්නට ලැබේ. මෙම සිංහල නවකතා නොහොත් ප‍්‍රබන්ධ කතා, සමාජයේ පවතින යම් යම් උප සංස්කෘතින් අධ්‍යයනය තුළින් එහි හරයන් හා මානයන් තම ප‍්‍රබන්ධ නිර්මාණය තුළින් දැකීමට උත්සහ කිරීම ඉන් එක් නූතන ප‍්‍රවණතාවයකි.
මනුෂ්‍යාට කුතුහලය වූ කලී පොදු ධර්මතාවයකි. මනුෂ්‍යා තම ජීවිතයේ බොහෝ කාර්යන් සිදු කරනුයේ මෙකී කුතුහලය නැමති සාධකය නිසාය. මෙම කුතුහලය සංස්කෘතිය නැමති ප‍්‍රපංචයේදී වුවද ඉතා පෘථූල සංකීර්ණ ක්ෂේත‍්‍රයක දෝලනය වෙයි. කෙනෙකුගේ සංස්කෘතියට වෙනස් වූ තවත් සංස්කෘතියද පැහැදිලිවම මෙම කුතුහලයට පාදක වෙයි. එය සංස්කෘතික අන්‍යත්වය (ක්‍මකඑමරුක ධඑයැර* ලෙස හඳුනා ගත හැකිය. යමෙකු තම සංස්කෘතිය හා සිරිත් විරිත් සමඟ ස්වාත්මගතව සිටී. එම නිසා එකී සංස්කෘතියේ පැනෙන ධර්මතා වැඩි චින්තනයක් නොමෙහෙයවා හුරුවක්, නිසගයක් බවට පත් කරවයි. එහෙත් ඉන් පරිබාහිර සංස්කෘතියක යෙදෙන කාරණා ඉතා සුළු වූ දෙයෙහි පටන් අමුත්තක් ආශ්චර්යක් කැඳවයි. මෙම අමුත්ත නිසාම එයට ලග්න වෙයි. විමසිලිමත් වෙයි. අවධාරණය හා අවධානය දැඩිව අල්ලා ගනියි. උදාහරණයක් ලෙස විදේශීය ජාතිකයන් ලංකාව පැමිණි පසුව, ඔවුන්ගේ ඇතැම් ලේඛකයන් තුළින් බිහි වූ මෙරටේ ජන ජීවිතය හා සමාජ ජීවිතය අලලා රචිත කෘතීන් එරටේ පාඨකයන් අතර විශාල ජනප‍්‍රියත්වයක් ලබා ගත්තේ මෙකී සංස්කෘතික අන්‍යතාවය යන සංකල්පය නිසාය. එදා හෙළ දිව නැමති කෘතිය ලොව පුරා භාෂා ගණනාවකට පරිවර්ථනය වූයේ එම හේතුව නිසාය. එසේම අප විසින් විවිධ විදේශීය පරිවර්ථන කියවීමට දැඩි රුචියක් දක්වන්නේ එම සංස්කෘතික අන්‍යත්වය විඳීමට ඇති දැඩි කෘතුහලය හා ආකර්ශනය නිසාය.
පාඨකයාගේ මෙම රුචිය හඳුනා ගත් නූතන සිංහල නව කතා රචකයන් කිහිප දෙනෙකු එම රුචියට අනුකූල ලෙස මහා සංස්කෘතියෙන් වෙන් වූ, එහෙත් එයට බද්ධ වූ චූල සංස්කෘතීන් තුළ සිට සිදු කළ ගවේෂණාත්මක නිර්මාණ කිහිපයක් නිසා උපසංස්කෘතීන් හා සිංහල නවකතා යන ප‍්‍රස්තුතය සාකච්ඡුාවට ලක් විය යුතුමය. පාඨකයාට මහා සංස්කෘතියේ කාරණා නවකතාවලින් පමණක් නොව සියලු කලාවන්ගෙන්ම විඳ පලපුරුදුය. එම නිසා උපසංස්කෘතියක් තුළ විකාශිත ප‍්‍රබන්ධයක්, පෙර කී කුතුහලය හෙවත් සංස්කෘතික අන්‍යත්වය කෙරෙහි වන දැඩි මානුෂීය නැඹුරුව නිසාම එය විඳීමට, මොහොතකට හෝ එහි ජීවත් වීමට හා එහි සංස්කෘතික කාරණා පිළිබඳව දැනුවත්භාවය ලබා ගැනීමට හැකි නිසාම පාඨකයා මෙකී නව කතා පිළිබඳ උනන්දු වෙයි.
මෙහිදී උපසංස්කෘතියක් යනු කුමක්ද යන්න සරලව හඳුනා ගැනීම වටී. ‘‘උප සංස්කෘතිය යනු පොදු සංස්කෘතිය පිළිගන්නා අතරම එයින් පැහැදිලිව වෙනස් වූ සිරිත් විරිත් හා සම්ප‍්‍රදායන්ගෙන් යුක්ත වූ ජන කණ්ඩායමක හැසිරීම’’, ලෙස නිර්වචනය කළ හැකිය. මිනිසුන් අතර ඇති වන ස්වභාවිකව පැන නගින විවිධත්වයේ ලක්ෂණ, මිනිස් වෙනස්කම් වේග, ස්ත‍්‍රී පුරුෂ වෙනස, මානව විද්‍යාත්මක වෙනස හා ජෛව විවිධාත්මක හැඩ ගැසීම් පරම්පරා සංස්කෘතික කලාප (ආගමික හා ජනවාර්ගික* ලෙස නොයෙක් ආකාරයේ විසමතාවයන් (ෘසෙෙැරුබජැි* රාශියක් මිනිසුන් අතර තිබේ. මෙම වෙනස්කම්වලට අදාළව මිනිසා බෙදා වෙන් කරන සමාජීය විභේදනයන් (ෘසඩසිසදබි* ලෙස හඳුන්වයි. කුලය, පංතිය, ප‍්‍රභූ - නිර්ප‍්‍රභූ, රජ - යටත්වැසි, පාලක- පාලිත ලෙස ඒවා නොයෙක් ආකාර ගනී.
එවැනි සමාජ බෙදීම් නිසා වෙන් වූ සමාජ ඒකක හා ඒවායේ සංස්කෘතින් ඇසුරින් ලියන ලද නූතන සිංහල නවකතා කවරේදැයි විමසිය හැකිය.
කුරුලූ හදවත- ලියනගේ අමරකීර්ති
ප‍්‍රකාශනය:- ෆාස්ට් පබ්ලීෂියන් (ප‍්‍රයිවට්* ලිමිටඞ්,කොළඹ 10
ප‍්‍රථම මුද්‍රණය:- 2013
ලියනගේ අමරකීර්ති මහතා විසින් රචිත කුරුලූ හදවත නව කතාව තුළින් ප‍්‍රකාශ කිරීමට උත්සහ කොට ඇත්තේ කුඹල් කර්මාන්තයේ යෙදෙන ගමක සහ එහි ජීවත් වූ තරුණයෙකු, එම ගමේ සහ තම පරම්පරාවේ කුඹල් උරුමයට දැක්වූ ප‍්‍රතිචාරය පිළිබඳවය. නව කතාව ආරම්භ වන්නේ අසූව දශකයේ මුල්භාගයේ කුරුණෑගල, වැල්ලව, බුදනාපිටියේ කුඹල් ගමක සංදර්භයේය. කුරුලූ හදවත් කතා නායක දිනසිරි කුඹල් කොල්ලෙකි. ඔහු තමන් සිතා සිටි අයුරින්ම රජයේ විභාගය අසමත් වෙයි. අසමත් කොල්ලන්ට සමත්කම් පෙන්වන්නට තිබූ හොඳම අවස්ථාව වන හමුදාවට බැඳීම ඔහුගේත් අදහස වෙයි. හමුදාවට බැඳීම සඳහා ලියුම් කවරයක් හා මුද්දරයක් තැපැල් කන්තෝරුවෙන් මිළ දී ගන්නා දිනසිරිට තැපැල් නෝනාගෙන් ඉතිරි මුදල් වෙනුවට තැපැල් පතක් ලැබේ. දිනසිරිගේ ඉරණම එම තැපැල් පතයි.
ඒ පේ‍්‍රම කීර්තිද අල්විස්, ධර්ම ශ‍්‍රී වික‍්‍රම සිංහ, බණ්ඩාර කේ විජේතුංග, කුසුම් පීරිස් ජයන්ත පීරිස් , සුමනා නෙල්ලම්පිටිය, වැනි ජනප‍්‍රිය නිවේදක නිවේදිකාවන් ගුවන අරා සිටි කාලයයි. වළං හදන පහළ කුලයක කුඹල් දිනසිරිත් අහමිබෙන් අතට ආ පෝස්ට් කාඩි එක මාර්ගයෙන් ප‍්‍රථම වරට එම නිවේදක කටහඬින් තම නම ගුවනේ පාකර ගනී. ඉතා කෙටි කලකින් තැපැල්පත් යැවීම උන්මාදයක් බවට පත් වෙයි. එහෙත් දිනසිරි ගුවන් විදුලියට තැපැල්පත් ලියනුයේ තමන්ගේ සැබෑ නමින් හෝ ගමින් නොවේ. දිනසිරි කුරුලූගංගොඩ නමින් නම වෙනස් කර ලියනා දිනසිරි, වළංගංගොඩ කුරුලූගංගොඩ කරයි. මෙසේ ගුවන් ගත විප්ලව කරුවෙකු වෙමින් තම ගමේ හීන කුල නම වෙනස් කළ ආඩමිබරයෙන් ඔහු පසු වෙයි. මේ අතර වයලීනයක් අතින් ගත් අසල්වැසි උසස් කුල තරුණියක් සමඟ අප‍්‍රකාශිත පෙමක පැටලෙයි. තැපැල්පත් උන්මාදයේ අවසානය දිනසිරිට වාසනාව ගෙනෙයි. දිනසිරි කුරුලූගංගොඩගේ ජනප‍්‍රියතාවය නිසා අලූතින් පටන් ගන්නා මියුරු එෆ් එම් ගුවන් විදුලි නාලිකාවක නිෂ්පාදක කණ්ඩාායමේ සාමාජිකයෙකු ලෙස රැුකියාවක් ලැබේ. එතැන් පටන් ඔහු තම විප්ලවීය ගං කාර්යය දෙගුණ තෙගුණ කරමින් කුරුලූ ගංගොඩ නම් වූ වළංගංගොඩ පිළිබඳ නැති උත්කර්ෂයක් මවමින් අති ජනප‍්‍රිය වැඩසටහන් නිෂ්පාදකයෙක් නිවේදකයෙක් වෙයි. ඉන් පසුව බහු ජාතික සමාගම් හා ගිවිසුම්වලට සම්බන්ධව අතිශය ධනවතෙක් බවට පත්වන දිනසිරි ‘‘කුරුලූ’’ නමින් ප‍්‍රසිද්ධ වෙයි. ඔහු ජනප‍්‍රිය සංස්කෘතියේ ගොදුරකට වඩා වාහකයෙක් බවට පත් වෙයි. එහෙත් ජනප‍්‍රිය සංස්කෘතිය ගමට ගෙන යන ධනේශ්වරයේ මාධ්‍යකරුවන්ටම කුල සන්තම් ඇති ගම් හා කුල බද්ධ ජීවිකා වෘත්තින් අවශ්‍ය බව නව කතාවේ අවසාන භාගය කරා එළඹෙන විට පෙනේ. වළං හදන ආකාරය නැරඹිමට ගමට පාසල් චාරිකා හා වන්දනා නඩ පැමිණෙති. පාවිච්චියට නොගත් සකපෝරු නැවත කැරකෙයි. දිනසිරි හා විවාහ වීමට සූදානම් වෙමින් සිටී කුලවත් පෙමිවතියට එය ‘‘පේ‍්‍රමයේ අත්හදා බැලීමක්’’ වෙයි.
මෙම නවකතාව පාඨකයා වඩාත් ග‍්‍රහණය කර ගනු ලබන්නේ කුඹල් ගමක කුඹල් සංස්කෘතියේ කාරණා වටහා ගැනීමට ඇති ආශාවද සමඟය. එම කුඹල් කුලයට අයත් ජනතාව මහා සංස්කෘතියෙන් වෙන් කිරීමක් කර ඇති බවට පැහැදිලිවම පෙන්නුම් කරන ඇතැම් සිද්ධි ඇතුළත් කිරීම තුළින් කතුවරයා උප සංස්කෘතියේ ස්වභාවය මැනවින් හඳුනාගෙන ඇති බවට උදාහරණයකි.
‘‘වළං හදනව කියන්නේ මොකටද? පෝච්චි හදනව කියන්ඩ. රතු නැන්දා ආපු දවස්වලම මධුවන්තිට කිවුවා. ඒක ඇත්ත. දිනසිරිත් එකඟයි. වළං හදනව කියන්නෙ වළං හෝදනව වගේ වැඩක් කියල වළං නොහදන මිනිස්සු හිතන්නෙ. අපි හදන වළං හෝදන්නෙ එයාල කියල එයලම දන්නෑ. රතු නැන්දා එහෙමත් කියලා තිබුණා. ඊට පස්සෙ කවුරුත් පුරුදු වුනා ‘‘මල් පෝච්චි’’ හදනව කියන්න. ඒක පුංචි කැරල්ලක් වගේ වැඩක්.’’
මේ ආකාරයෙන් ඔවුන් මහා සංස්කෘතියෙන් වෙන් වූ කොටසක් ලෙස දැකීමට සමාජය උත්සහ කරන බව පෙන්වයි. නමුත් සත්‍යය වශයෙන්ම කුඹල් කුලයේ පුද්ගලයන් එසේ වීමට කැමති නැත. කතුවරයා මෙසේ ගෙන එන්නේ සාම්ප‍්‍රදායික කුල වැඩවසම් සමාජය තව දුරටත් නොපවතින බවට ඉඟි කරන හොඳ උදාහරණයකි.
එසේම කුරුලූගංගොඩ: සාමූහික මතක පරිච්ෙජ්දය තුළද දිග හැරෙනුයේ ‘‘වළංගංගොඩ’’ කියන නම නිර්මාණය වු ආකාරය විස්තර කරමිනි. සාමාන්‍ය ගැමි පරිසරයක පවතින කුඹල් කුලයේ ගමක නම තුළින්ම එයට ලැබෙන සමාජ තත්තවය පිළිබඳව හගවයි.
‘‘වළංගංගොඩ කියන නම මේ ගමේ අයම දාපු නමක් වෙන්ඩ බෑ. මොකද ඒ ගමේ පදිංචි වෙලා ඉන්නෙ වළං නෙමේනෙ. මිනිස්සුනෙ. කවුරුහරි ඒ අයව වළං බවට ඌණනය කරන පිරිසක් වෙන්ඩ ඕනෙ නම දාන්න ඇත්තෙ. රන්දිමාලගෙ ගෙදර අය උනත් එයාලට අවශ්‍ය වෙලාවට මේ ගමට කියන්නෙ ‘‘බඩහැල ගංගොඩ ’’නමුත් දිනසිරිලගෙ ගෙදර අය කියන්නෙ ‘‘ගංගොඩ ’’නැත්තන් ‘‘අපේ ගංගොඩ ’’ ‘‘වළං’’ හැලෙනවා.’’
බඩහැල කුලය හෙවත් කුඹල් කුලය සමාජයේ ස්ථාපිත වීම කෙරෙහි පුරාණ ඉතිහාස කතා ගෙනහැර දැක්වීමෙන් හා ඒ ආශ‍්‍රිත කර්මාන්තයේ ක‍්‍රියාවලිය ගෙනහැර දැක්වීමෙන් තම ගවේෂණයේ සාර්ථක බව නිර්මාණාත්මකව පෙන්වීමට කතුවරයාට හැකිව ඇත. එමගින් පාඨකයාට කතාවේ පවතින සමාජ පරිසරය පිළිබඳ වඩාත් පැහැදිලි පසුබිම් කථනයක් ලබා දීමට උත්සහ කොට ඇත. එය සියලූ දෙනාම නොදන්නා උප සංස්කෘතියක් තුළ විකාශිත කතාවකට අත්‍යවශයෙන් උවමනා වූවකි. මුත්තු අත්තා නම් චරිතය තුළින් තම පරම්පරාවේ ආරම්භය පිළිබඳව කතාන්තරය පාඨකයාට ගෙන එයි.
‘‘ංඈ බොල ඔය රේඩියෝ එකට බඩහැල ගංගොඩ කියලා කියන්න ලැජ්ජයි තොට එහෙනං? බොල මහෞෂධ පණ්ඩිතයොත් අපේ ජාතියෙ. එතුමන්ගෙන් තමයි මේ කර්මාන්තෙ පටන් ගත්තෙ. තොට ලැජ්ජ උනාට බොල අපේ ජාතියෙ සමහර එවුන්ගෙ නම් මොනවද? කළුබඩහැලයලාගේ, අර්සබඩහැලයලාගේ. ඔන්න නං. නමෙන්ම කෙළින්ම කිවුවා මිසක් හැංගිලි නෑ.’’
‘‘ අපි හොඳ බඩහැල මිනිස්සු. ඝටීකාර බ‍්‍රාහ්මණයගෙං තමයි අපි පැවත එන්නෙ’’
මුත්තු අත්තා නම් චරිතය තුළින් කතුවරයා අතීත සහ අනාගත පරම්පරාවන්හි තත්තවයන් සංසන්දනාත්මකව විග‍්‍රහ කරයි.
කුඹල් කර්මාන්තයේ යෙදීමේදී එහි කාර්යයන් විස්තරාත්මකව දැකිවීමටද කතුවරයා අමතක කොට නැත.මුත්තු අත්තා දිනසිරි සමඟ වළං මඩුවේ සිට කරන කතා බහ සමඟ එය නිරූපණය කොට ඇත. එහි යොදා ගන්නා භාෂාව කුඹල් සංස්කෘතියේ කාර්යන් සඳහා යොදාගන්නා ආෙවිණික වදන් තුළින් සමන්විත කිරීම තුළ පාඨකයාට එම සමාජය තුළට පිවිසීමට මං සලසා ඇත.
‘‘ඔන්න බලපිය දැනටමත් අහු වෙන ගල් කැට. මෙව්ව ගියා නම් අප්පල්ලඔල හිල්. කුඩා ගල් කැට පවා මුත්තු අත්තා ලියන මැටි පෙති අතුරින් මතු වෙන හැටි පුදුමයි.
‘‘නිකං උණ පතුර මැටි ගොඬේ ඇන්නට වැඩක් නෑ. මැටි ලියනව කියන්නේ මොකක්ද කියල දැනගෙන කරන්ඩෝනැ. අකුරු ලියල වැරදුනොත් මකන්න පුළුහං. මැටි ලියල වැරදුණොත් වළං හිල් වෙන්නෙ පුච්චන කොට.’’
එසේම ඔවුන්ගේ කුලයේ පැරැුන්නන් කී කවි පවා මුත්තු අත්තා ලවා කියවන්නේද නවකතාවේ නිර්මාණශීලිත්වය මෙන්ම සාර්ථක ගවේශනයේ ප‍්‍රතිඵල පෙන්වමිනි.
පල්ලව පඩත්තරු පරවරුද මුකකරු
ඊ ළඟ දුරා පදු කෙවුලන් සහ හකුරු
ඊනුත් එපිට බෙරවා රදා කින්නරු
තොපි මිස තොපේ ලියො අරගන්නේ කවුරු
අමරකීර්ති මහතා කුඹල් කර්මාන්තය සඳහා කුරුලූ ගංගොඩ කුඹල් ජනතාව මැටි එකතු කර ගන්නා ආකාරය පැහැදිලි කරන බෝල බෝල මැටි පරිච්ෙඡු්දය කියවන පාඨකයා සැබැවින්ම කුඹල් ගමක ජිවිකාව පිළිබඳ සිතුවම් පටක් මවා ගනී.
’‘ මාළු අල්ලනවට අමතරව ජේන් ඇගිනස් නිරංජලා වගේ ගෑනු උදවිය පෑදිලා තියෙන වැව් තාවුල්ලෙන් මැටි කපා ගන්නවා. වැව හිඳෙන කාලෙට මැටි බෝල අත් ට‍්‍රැක්ටර් හත අටක් හැම ගෙදරකටම ගෙන්න ගන්නවා. කුරුලූ ගංගොඩ කවුරුත්. කාලයක් රොන් මඩ එකතු වෙලා හදන වැවේ මැට්ට වෙන කොහෙවත් හොයන්න නැති මැට්ටක්. තෙප්පින්න (මැටි බිඳ ගැනීමට භාවිත කරන ලී උල* ගහල ඇල්ලූවම මී කිරි වගේ කැඩිල එන මැට්ටක්. හීනි වැලි පොඞ්ඩක් කවලම් කරල ගත්තම පුදුම කීකරුවක් තියෙන්නෙ ඒ මැට්ට. සක පොරුවෙ තියල ඇඟිල්ල තිබ්බම ඕනෙ හැඬේකට නැමෙනවා බොරු ලැජ්ජාව නැති මනමාලියක් වගේ’’
තවද කෝකිලයන්ගේ කෝකිල නාදේ පරිච්ජේදයේ ද දක්වන සිංහල අවුරුද්දට කුඹල් ගමේ ලක ලැස්තිය පිළිබඳවද මෙයට උදාහරණයකි.
‘‘මෙවුවා දඩි බිඩියෙ ඉදි කරලා බෑ. බස්නායක වත්තට. පෝරුව උඩ කටේ ගහල (වළං ඉඳි කිරීමට සකපෝරුව මත කුළුණක් සේ මැටි තැබීම* එතන පුටුවෙ ඉඳ ගත්තු ජේන් ජය සේනට කිවුවෙ ඊයේ ඉඳි කරපු වලන් තලන ඔහු ඊ ළඟට ඉදි කිරීම භාරගෙන සිටින නිසා.’’
කුරුලූ හදවත් කතුවරයා සමාජයේ කුල වැඩවසම් ක‍්‍රමය කෙතරම් ක‍්‍රියාත්මක වන්නේද යන්න පිළිබඳව හා කුඹල් කුලයට එමගින් තත් ගමේ තිබූ ස්ථානය පිළිබඳව පාඨකයාට හඳුන්වා දිමට නවකථාව තුළ සිතියමක් භාවිත කරයි.
සිතියම වචන ගණනාවකින් කීමට නොහැකි බොහෝ දෑ කියා පායි. කුරුලූ ගංගොඩ ආධ්‍යාත්මික, සමාජීය හා වෘත්තීමය වශයෙන් පමණක් නොව භූගෝලීය වශයෙන් පවා සෙසු ගම්වලින් වෙන්වී ඇති බවටත්, වෙනත් කුලයන්ට අයත් වු උප කුලයන්ද එකී ගම වටා ජීවත්වන බවටත්, එහි සුන්දර ගැමි පරිසරයත් විස්තර කරමින් මෙතෙක් කතුවරයා වචන මාධුර්යයෙන් මැවූ සිත්තම රූපමය දෘෂ්ටියකින්ද පාඨකයාට පෙන්වා එය ඔහුගේ නිර්මාණශීලි උපක‍්‍රමයක් වන්නාක් මෙන්ම නූතන නවකතාව තුළ කතුවරයාගේ චින්තනය නිදහස්වාදී එළඹුමකින් මෙහෙයවීමේ හැකියාව පෙන්වයි. සාම්ප‍්‍රදායික නව කතා තුළ එවැනි අංග භාවිත කිරීම විරලය. මෙකී අංග නිසාම පාඨකයා නවකතාව තුළින් දකින සහ විඳින කාල්පනික යථාර්ථය තවදුරටත් සුනදර වෙයි. පෘථූල වෙයි. මෙවැනි බොහෝ අවස්ථා කුරුලූ හදවතේ විරල නොවේ.
කුරුලූ හදවත නවකතාව තුළ විවරණය කරන කුඹල් ගමේ උප සංස්කෘතිකමය කාරණා තුළින් කතුවරයා උත්සහ කොට ඇත්තේ ලංකාවේ වර්තමානයේ වුවද සම්පූර්ණයෙන් ඉවත් නොවූ කුල භේදය නම් ගැටළුව පිළිබඳ සියුම් ලෙස විනිවිද යාමටයි. ඉන් මතු කරන සංවේදනා මගින් පාඨකයා මෙවැනි ගැටළු දෙසට විවෘත්ත කරනුයේ සහෘදයෙකු ලෙස සානුකම්පිත කරවමිනිග එම නිසා කෘතියේ සමස්තය එක් අතකින් උපසංස්කෘතියක් තුළින් මහා සංස්කෘතිය කියවීමට දොරටුවක් විවර කරයි.
ලොවීනා - මොහාන් රාජ් මඩවල
ප‍්‍රකාශනය: බිසෝ ප‍්‍රකාශන, නුගේගොඩ
ප‍්‍රථම මුද්‍රණය 2013- සැප්තැම්බර්
මොහාන් රාජ් මඩවල විසින් රචනා කරන ලද ලොවීනා නම් නවකතාව වූ කලී ප‍්‍රස්තුත මාතෘකාව වන නූතන සිංහල නවකතාව තුළ උප සංස්කෘති භාවිතයෙන් සිදු කරනු ලැබූ විශිෂ්ට නිර්මාණයක් ලෙස උදාහරණයට ගත හැකි කෘතියකි. ලොවීනා නවකතාවේ පොතේ පිටකවරයම යම් කිසි නුහුරු සංස්කෘතියක සංදර්භයක් ඒත්තු ගන්වන්නට සලස්වයි. එහි ඉහළින්ම ලියා ඇත්තේ .්‍යසාාැබ ‘‘ඛදඩැ ීඑදරහ ්එ ඵදමබඑ ඛ්ඩසබසහ්’’ යන්නය. එය ගාබ්‍්‍රයෙල් ගාර්සියා මාකේෂ්ගේ ‘‘ ඔයැ කදඩැ ීඑදරහ දෙ ජයදකැර් ඔසපැ ’’ නවකතාවය. නමුත් නවකතාව විකාශනය හා අන්තර්ඝතය ආදී කරුණු වලින් ඒවා සමාන නොවේ.
‘‘ලොවීනා’’ නමින් කෘතිය නම් කොට තිබුණද මෙහි ප‍්‍රධාන චරිතය වන්නේ ‘‘පුන්නා’’ හෙවත් ‘‘පුන්නීය’’ ශ‍්‍රී වික‍්‍රම රාජසිංහ රජුගේ අන්තඃපුර බිසවක ලෙස ලෙස රජවාසලට රැුගෙන යන ඇය අභිරහස් ගැබ් ගැනීමක් නිසා රොඞී රැුහැට පන්නා දමනු ලබයි. ඉන්පසු ඇය රොඞී සමාජය තුළ ජීවත්වන අතර දශක කිහිපයක් පුරා දිව යන මෙම කතාවේ පුන්නා ඇගේ ජීවිතයේ මහලූ වියේ පසු වෙමින් සිටියදි ‘‘පිංචි’’ නම් ඇගේ තුන්වන පරම්පරාවේ මිණිබිරිය ඇය සමඟ ජිවත්වීමට පැමිණි තැනට පසුබිම සැලසීමේ සිට කතාව දිග හැරෙයි. ඇයගේ තරුණ කාලය ගෙවී ගිය ආකාරයත් රජවාසලට ඇය රැුගෙන ගිය පසු ජීවිතයත් දස්කොන් අදිකාරම සහ ප‍්‍රමිලා බිසවගේ කතාවත් මෙයට ඈදා ඇත. ඇය අත්භූත දුම් ඇල්ලීමකට හුරුවන අතර දස්කොන් අදිකාරම සමඟ මනෝමය සහවාසයෙන් ගැබ් ගත් බවට ඇය විශ්වාස කිරීමත් නිසා ඇයට රොඞී රැුහැට පිටමංවීමට සිදු වේ. එහිදී බයියා නම් මහලූ මිනිසා සමඟ ජීවත්වන ඇයට තවත් දරු මුනුබුරන් ලැබී ජීවිතය ගෙවේ. පිංචි නම් ඇගේ මිණිබිරියට අපොන්සුවා නම් ලන්දේසි ජාතික සෙබලා සමඟ සම්බන්ධ වීමටද ඇය උදවු කරන්නීය. එම නිසා පිංචි බිහි කරන දියණිය ලොවීනා නම් වන අතර මෙම ලන්දේසි සෙබලාගේ සබඳතාවය නිසාම ඔවුන්ට උඩරට සිට මුහුදු බඩ ප‍්‍රදේශවලට පලා ඒමට සිදු වේ. මෙම කාලය ඉංග‍්‍රීසින් යටතට පාලනය පත් අවධිය වන අතර ආණ්ඩුකාරයාගේ බංගලාවේදී රොඞී නැටුමක් නැටීමට රොඞී රැුහේ තරුණ තරුණියන් කිහිප දෙනෙකුට සිදු වේ. මෙහිදී ආණ්ඩුකාරවරයාගේ සිත ලොවීනා නම් තරුණිය කෙරෙහි ආශක්ත වන ආකාරයත් එම නිසාම රොඞී ජනතාව යම් යම් වරප‍්‍රසාදයන්ද ලබන බවත් කතාව තුළ නිරූපණය වෙයි.
මෙම කතාව තුළින් උපසංස්කෘතික අංග ලක්ෂණ මැනවින් දැක්වෙන බවට උදාහරණ රාශීයකි. රොඞී කුලයේ තිබෙන්නා වූ විශේෂ වත් පිළිවෙත්, ඇදහිලි ක‍්‍රම, චාරිත‍්‍ර ආදී දේ පිළිබඳව කතුවරයා යම් ගවේෂණයක් කර ඇති බව ලොවීනා කෘතිය පුරාම දිස් වේ. විශේෂයෙන් ඔවුන් භාවිතා කරන ආම්පන්නවලට යොදා ඇති විශේෂිත වදන් පිළිබඳව කතුවරයා මුළු නවකතාව පුරාම සැලකිළිමත් වී ඇත. රැුහේ නායකයා වන හුලවාලියා විසින් තම පරම්පරාවට ගෙන යනු ලබන විවිධ යන්ත‍්‍ර මන්ත‍්‍ර වත් පිළිවෙත්, රෝග සුව කිරීම, අවමංගල චාරිත‍්‍ර ආදිය දීර්ඝව සවිස්තර කොට ඇත. ඒ සඳහා ඔහු සෑහෙන කාලයක් ගවේෂණ කාර්යයයේ වෙහෙස වී ඇති බව පැහැදිලිය.
ග‍්‍රන්ථය ආරම්භයේ පිංචි විසින් දකින ඇගේ අත්තම්මා පිළිබඳ විස්තරයෙන් රොඞී කාන්තාවකගේ ඇඳුම් පැළඳුම් ගැන මනා සිතුවමක් ඇඳේ.
‘‘මැදගිල්ලේ පළඳා තිබූ ලොකු පිත්තල මුදු ඇගේ සිත් ගත්තේය.ඇගේ ගෙල සැරසී තිබුණේ එකිනෙක පබළු ඇට සිනිඳු හුයකින් ඇමුණූ මාලයකිනි. එය ඇගේ රැුහේ අනෙක් සියලූම ගැහැණු හැමදා හැම විට සිටී පරිද්දෙන් නිරුවත් උඩු කයෙහි රතු පැහැ තන පුඩු සහිත වැහැරුණු පියයුරු අතරිනුත් පහළට විහිදී ඇගේ නාභිය තෙක්ම එල්ලී තිබුණි.
ඇගේ රැුහේ සයලූ ගැහැනුන් අතරින් නිරුවත් උඩු කයෙහි තන පුඩු විවිධ පැහැයෙන් පාට කරන්නට මුලින්ම පටන් ගත්තේ ඈය.උත්සව දවසක කහ රතු නිල් කොළ පැහැයෙන් ගැහැණු තන පඩු රැුහේ සාමාන්‍යය දසුනක් විය’’
එසේම පුන්නි රැුහැට පැමිණි දා බයියාට විවාහ කර දීමේ මඟුල් චාරිත‍්‍රද බයියා මිය ගිය අවස්ථාවේදී සිදු කරනු ලබන අවමඟුල් චාරිත‍්‍ර පිළිබඳව විස්තර කිරීමෙන් රොඞී අවමඟුල් චාරිත‍්‍ර කතුවරයා විස්තර කරයි.
‘‘හුලවාලියා විසින් ඔහුට පුන්නී හඳුන්වා දීමෙන් ඉක්බිතිව ඔහු අලූත් බුලත්විටක් කෙටුවේය. පසුව එය තම මුවේ දෙතුන්විටක් හපා පුන්නීගේ මුවට තබා එය ඇගේ මුවට ඇතුල් කළේය. එය පුරාණ චාරිත‍්‍රයකි. එයින් පුන්නී කුප්පායමට පිළීගත් බවත් ඇය ඇඹේණිය ලෙස භාර ගත් බවත් සහතික කෙරිණි.’’
‘‘පසුව ඈ පුන්නී සමඟ එක්ව සිය අප්පුච්චිගේ මළ සිරුර චාරිත‍්‍රානුකූලව වතුරෙන් සෝදා හිස පීරා සකස් කළාය. ඊ ළඟට මළමිනිය මුවෙහි බුලත් කොලයක දැවටූ හාල් ඇට කිහිපයක් තැබුවාය. අවසානයේදී සුදු රෙදි කඩකින් මළ මිනිය ආවරණය කළාය.‘‘
රොඞී මිනිසුන් හිඟමන් ඉල්ලා ඇවිදීමේදී අනුගමනය කරන කරුණු පිළිබඳවද පාඨකයා මෙහිදී අවබෝධ කර ගනී
‘‘ හිඟමන් ඉල්ලා කුලවත් ඇත්තෙකුගේ ගෙදරට යන විට ගෙදර ඉදිරිපසින් හෝ ගෙයි මිදුලෙහි අමදින ලද පෙදෙසින් අඩිය නොතැබිය යුතු බව ඔහු ඇයට කියා දුන්නේය. රජුට අයත් නින්දගමක් හරහා කිසිසේත් ගමන් නොකළ යුතු බව කියා දුන්නේය.කුලවතුන් එගොඩ මෙගොඩ යන ගඟක තොටුපලකින් එතෙර වන්නට හිනෙකින්වත් හිතන්නට එපා යැයි කියා දුන්නේය.පමණකුදු නොව උසස්් කුල ඇත්තෙකු ඉදිරියේ දණින් වැටී ආචාර කිරීම පමණක් නොව තමාගේ ඉදිරියට එවැන්නෙකු මුණ ගැහුනොත් ඔවුන්ට යෑමට මඟඉඩහැර යටහත් පහත්ව පසෙකට වන හැටිද ඇයට කියා දුන්නේය.’’
මොහාන් රාජ් විසින් භාවිත කරන භාෂාව සැබවින්ම රොඞීන්ගේ භාෂාවයි. වදනක් වදනක් පාසා ඔවුනගේ සංස්කෘතියම විදහා දැක්වීමට ඉන් හකි වී ඇත.
‘‘අවසර හාන්දුරුවනේ මේ ගැත්තාට ඔය වී කන්දෙන් වී ඩිංගිත්තක් දෙන්න මනාපනං ඔය ඇත්තො මයිත්රී බුදුන් ගාව බුදු වෙනවා හාන්දුරුවනේ...’’
‘‘අනේ හාන්දුරුවනේ මේ ගැටිස්සී ඊයේ පෙරේදා අපේ රැුහැට එකතු වුනේ....
ආදී වශයෙන් රොඞීන් කුලීනයන් ඉදිරියේ කතා බහ කරන ආකාරය මැනවින් රචනාවට එක් කොට ඇත.
ඔවුන් අතර භාවිත වන විවිධ ආම්පන්නවල නම් පිළිබඳවද කතුවඑයා පර්යේශනය කර ඇති බව පෙනේ. දුමන, බුම්මැඩිය, කොළොම්බුව, කුප්පායම, ආදී වචන එයට නිදසුන් කිහිපයකි. එපමණක් නොව නවකතාවේ චරිතවලට යෙදු නම් පවා ඔවුන්ගේම සංස්කෘතියට අනුකූල වූ ඒවාය. පුන්නී, බයියා, පිංචි, හපූ, සසිරා, උතියා ,පෙමියා ආදී නම් මහා සංස්කෘතියෙන් පරිභාහිර, නිතර අසන්නට නොලැබෙන උප කුලයක නම් බව පැහැදිලිය.එවැනි කරුණු තුළින් පවා රොඞී සංස්කෘතියටම බද්ධ වීම කතාවේ රසයට වැදගත්ය.
සෙංකොට්ටන් - මහින්ද ප‍්‍රසාද් මස්ඉඹුල
ප‍්‍රකාශනය:සන්ථව ප‍්‍රකාශන,යක්කල
ප‍්‍රථම මුද්‍රණය 2012
නූතන සිංහල නවකතාවන් තුළ වඩාත් කතා බහට ලක් වූ නව කතාවක් ලෙස මහින්ද ප‍්‍රසාද් මස්ඉඔුලගේ ‘‘සෙංකොට්ටං’’ නව කතාව හැඳින්විය හැකිය. එහිද උපසංස්කෘතියක් තුළින් ප‍්‍රබල සමාජ ගැටළුවක් සංවාදයට ලක් කරයි. එහිම උත්තරීතර යැයි කියනු ලබන් මනුෂ්‍යත්වය ද සංවේදී යැයි කියනු ලබන ජීවිතයද ප‍්‍රශ්නාර්ථයට ලක් කරයි. නව කතාකරුවාට ඉන් එහා පුරුෂාර්ථ මතු කළ හැක්කේ කලාතුරකින්ය. නමුත් මස්ඉඹුලගේ නවකතාව තුළ මේ සියල්ල සමඟ මුසු වූ ආකර්ශණීය දෘෂ්ටිවාදයක් ද ගොඩනැගී ඇති බවක් පෙනේ. නවකතාවක දක්නට ලැබෙන විශේෂතා කිහිපයක් වන අව්‍යාජ කතා වස්තුව, ජීවමාන චරිත නිරූපණය, සූක්ෂම ජීවිතාවබෝධය, සමාජ විශ්ලේෂණය, අපූර්ව සංයමය යන ලක්ෂනයන් සෙංකොට්ටං නවකතාව තුළ මැනවින් ගැබ් වී ඇත.
කතුවරයාගේ නිරීක්ෂණයට ලක්වන්නේ මීට දශක පහ හයකට හෝ ඊටත් පෙර ශ‍්‍රී ලංකාවේ පැවති කුල පීඩනයයි. රෙදි සේදීම රාජකාරිය කරගත් රදා කුලයේ ගම්මානයක අනුවේදනීය කතාව කර්තෘ විසින් කදිමට ගළපනු ලැබේ. එදා සහ අද අතර කුලය පිළිබඳ සංකල්පයේ වෙනස් චින්තන ධාරාවන්ද එහිම සමාජ සාධක ද සමඟ මුලින් කී කතාව ගළපන්නට ඔහු උත්සහ කරයි. කුල පීඩනය අදත් මැකී ගොස් නැත. වෙනස ඇත්තේ එය වෙනම අවස්ථාවලදී වෙනස් ආකාරයකින් මතු වීම පමණි. මෙම නවකතාවේ කතාවට පාදක වී ඇත්තේ සත්‍ය වශයෙන්ම ලාංකේය සමාජයේ පැවති කුල ධුරාවලියේ එක් කුලයක් වූ රදා කුලයේ එක් සත්‍ය සිදුවිම් සමූහයකි. කතුවරයාගේ විශේෂත්වය වනුයේ තම වස්තු විෂය සම්බන්ධයෙන් මැනවින් කරුණු හදාරා ඒවා නිර්මාණාත්මකව ඉදිරිපත් කිරීමයි. එම නිසාම පාඨකයාට තත් සමාජයේ ජීවමාන සිතුවමක් මෙම ප‍්‍රබන්ධය තුළින් මැවීමට කතුවරයා ගත් උත්සහය සාර්ථක වී ඇත. කතාවේ නම තුළම එහි ඇති නුහුරු බව නිසා පාඨකයා මෙම කතාව කියවීමට උත්තේජනය කරයි. ‘‘සෙන්කොට්ටං’’ යනු රජක කුලයේ ජනතාව තුමු සෝදා වෙල්ලාවේ තම්බා පිරිසිදු කොට මැද දෙනු ලබන ඒ ඒ ගණුදෙනුකාර භවතුන්ගේ අපිල්ලීමට භාර ගන්නා රෙදි වෙන් වෙන්ව හඳුනා ගැනීමට රෙදි මත ලකුණු තැබීමට නිපදවා ගන්නා ද්‍රාවණය සාදා ගන්නා ගෙඩි වර්ගයකි. මෙම වචනය පවා පොදු සමාජයේ බොහෝ දෙනා හඳුනා ගත්තේ මෙම නවකතාව හරහා යැයි කිවහොත් නිවරදිය. එය කතාවේ තේමාව සමඟ බැඳීයන නිර්මාණාත්මක සංකල්පයකි. පාඨකයා අන්‍ය සංස්කෘතියක සමාජිකයෙකු වශයෙන් ප‍්‍රබන්ධයේ පවතින සංස්කෘතිය පිළිබඳ විමසිලිමත් වීමට එකී නම යෙදීමම ප‍්‍රයෝජනවත්ය.
‘‘ රෙදි වැඩවලින් ඔහු වැඩි පුරම ඇලූම් කරන්නේ සෙන්කොට්ටං කිරිවලින් රෙදි ලකුණු තැබීමටය. මේ කටයුත්ත බබා හේනයා ඉතා සාර්ථකව කරයි. ඔහු පුංචි කමට ඒ ඒ පවුල්වල රෙදිවලට නව සළකුණු නිර්මාණය කළ අතර ඒවා සමහරක් ඒ නිවෙස් හිමියන්ගේ අවධානයට පාත‍්‍රවිය. ‘‘
යනුවෙන් කුවරයා සෙන්කොට්ටං යනු මොනවාදැයි පාඨකයාට හඳුන්වා දෙයි.
සෙංකොට්ටං නවකතාව සිය විෂය භූමිය කර ගන්නේ නිශ්චිත බිම් කඩක නිශ්චිත කාල වකවානුවක න්ශ්චිතව හඳුනා ගත් ජන සමූහයක ඛේදවාචකයයි. සබරගමු පළාතේ රත්නපුර දිසත‍්‍රික්කයේ රිදීවිට නම් වූ ගම හා අවට ඒ පෙදෙස් මීට දශක අටකට පමණ පෙර විසූ සමාජයේ කුල ධූරාවලියේ අවම තැනක ස්ථාන ගත කරනු ලැබූ අවරවරප‍්‍රසාදිත මින්සුන් කොටසකගේ ජීවන සංස්කෘතිය මෙයින් විකාශය කරයි. මෙම නවකතාවේ ඉතා සියුම් ලෙස ද ගැඹුරු ලෙසද නිරූපණය වන චරිත දෙකක් තිබේ. ප‍්‍රධාන චරිතය වන්නේ වීරප්පුලි හේනයාය. දෙවන චරිතය වන්නේ පොඩිනාය. මෙම චරිත දෙක ඔස්සේ සමස්ත සමාජයේ මනුෂ්‍යත්වය සංකීර්ණ ප‍්‍රශ්න කිරීමට ලක් කරයි. වීරප්පුලි හේනයා කුල පීඩනය දරා ගත නොහැකිව ගොරොක් ගසක එල්ලි සිය දිවි නසා ගනී. නමුත් ඔහු ධෛර්යවන්ත මිනිසෙකි. පොඩිනා ආදරය හඹා ගොස් මහා වනාන්තරයක දී කුරිරු ලෙස ඝාතනයට ලක් වේ. ඇයද එඩිතර ගැහැණියකි. පොඩිනා ගැහැණියක වන්නේද මවක වන්නේද අනගි හාමි නම් උසස් කුල පුරුෂයා නිසාය. ඇගේ ආදරය රැුදී ඇත්තේ ඔහු මතය. එහෙත් කුල බේදය විසින් ඇය දුර්වල පුරුෂයෙකු වූ නම්බු හේනයා තම පුරුෂයා ලෙස තෝරා ගන්නේ ඇගේ ස්ත‍්‍රී නුවණ මෙහෙයවාය.වීරප්පුලි හේනයාගේ බිරිඳ මල්මා රිදී , ඔවුන්ගේ දියණිය හීන් රිදී, අනගි හාමි නම් කුලවතාට දාව පොඩිනා වැ¥ බබා හේනයා නම් අට හැවිරිදි දරුවා, අනෙකුත් ප‍්‍රධාන චරිතයන්ය. වීරප්පුලි හේනයාගේ වැඩිමහල් පුතු ලූවිස් හෙනයාද කුලවතෙකු වූ ගුණ රාළ හාමිද හීන් රිදීගේ සැමියා වන බබානිස්ද කතාවේ සෙසු චරිත වෙති. වීරපිපුලි හේනයා සිය මුණුබුරු බබා හේනයා ද සමඟ සිය රාජකාරිය සඳහා ඈත ගම් තුලානවල පවා ඇවිදියි. අත්තා තම දෙවුරේ බරැුති රෙදි පොට්ටෙනි දෙකක්ද මුණුපුරා හුරතලයට මෙන් ඔහු හිස තැබූ පොට්ටෙනියක්ද ගෙන ඒ යන ගමන පුංචි බබා හේනයාට අනාගතය පිළිබඳ කරන පෙර හුරුවකි.
කතුවරයා තම විෂය පථයට හසු කර ගනුයේ තමා හොඳින් හඳුනන පරිසරයක් හා වටහා ගත් චරිත කිහිපයක් බව පෙනී යයි. මහා ලේඛක අර්නස්ට් හෙමින්වේ වරක් කියා සිටින්නේ ‘‘තමා නොගිය තැනක් ගැන නොලියනු. තමා නොහඳුනන කෙනෙක් ගැන නොලියනු’’ යන්නය. ගම් නගර ස්ථාන ඒ නම්වලින්ම හැඳින්වීම හෙමින්වේගේ කතා කලාවේ ලක්ෂණයකි. එමගින් පාඨකයා ජීවමාන ලෝකයකට රැුගෙන යා හැකිය. යම් උපසංස්කෘතියක පසුබිමක් තුළ සිට කතාවක් ගොඩනගද්දී මෙය අතිශය වැදගත් වේ. මස් ඉඹුලද මෙම ලක්ෂණ හඳුනාෙගෙන ඇති බව පෙනේ. රත්නපුර දිස්ත‍්‍රික්කයේ රිදීවිට නම් ග‍්‍රාමය මෙම නවකතාව සඳහා පාදක කර ගැනීම මස්ඉඔුලද සිදු කර ඇත. එම ගමේ නම තුළම වාසය කරන කුලය පිළිබඳ පා්‍යකයාට අදහසක් ලබා දෙයි. වීරප්පුලි හේනයා ඇතුළු පවුල් පරිසරය පිළිබඳ මනා චිත‍්‍රයක් පාඨකයාගේ සිත්හි ඇදීම වචනයක් වචනයක් පාසා සිදුවන්නකි. රෙදි සේදීමේ කාර්යය පිළිබඳව ක‍්‍රියාවන් ඒවාට එකී රිදී කුලයේ ජනයා භාවිත කරන ආවේණික වදන්ම යොදා නවකතාවේ රසය තව දුරටත් ජනිත කිරීමට කතුවරයාට හැකි වී ඇත.
...සෑම මසකම මුල් සෙනසුරාදා නියංගම අප්පොලාගේ ගෙදර යන දිනයයි. ඔහු කරබාගෙනම තැම්බෙන රෙදි වෙල්ලාව දෙසම බලා කල්පනා කරන්නට විය. තම බිරිඳ විසින් අසුරන ලද වෙල්ලාව දුටු කළ ඔහුගේ සිතට යළිත් මහා කලකිරීමක් හට ගත්තේය. ඇයට තමාට තරම් රෙදි වෙල්ලාව අසුරන්නට නොහැකි වුවද ඇය තමා සමඟ පැමිණි දිනේ පටන් මේ දක්වාම පුදුම සහගත ලෙස රෙදි වැඩෙහි නිරත වූවාය. සතියකට වරක්වත් නෑවීමකට යයි. දවස තිස්සේ පෙත්තරේ රෙදි අපුල්ලයි. රාත‍්‍රිය පුරාම රෙදි මදියි....
කතුවරයා එකී කුලයේ පුද්ගලයාට ඉතාම සමීප අංග තුළින් තමන්ගේ සිත් තුළ පවතින හැගීම් දැනීම් පවා සංඛේතවත් කිරීමට නිරන්තරයෙන් උත්සහ කොට ඇති බව මෙම කතාව තුළ දිගටම පවතින ලක්ෂණයකි.
වෙල්ලාව තුළ දැල්වෙන ගිනි පෙනෙලි අතර වූ තද රත්පැහැ ආලෝකය ඔහුට සව රාස්සිගේ අවුව වෙලාවේ සිතට ගෙනා පාළුව කාන්සිය මුසු හැඟීම රැුගෙන ආවේය.
නවකතාව අවසානයේ වික්ටර් සූරතිස්ස ගත කරන මධ්‍යම පාන්තික සුඛෝපභෝගී ජීවිතයත් තමාගේ මිණිබිරිය සමඟ ඇගේ ඔක්ස්ෆර්ඞ් ආචාර්ය උපාධි නිබන්ධනයට තොරතුරු සැපයීමටට උපන් ගමට සංචාරය කිරීමත් ඒ අවස්ථාවේ ඔහු මුහුණ දෙන සිතුවිලිමය අර්බුධය දෙසත් මෙම නවකතාව තුළ ගළපා ඇත්තේ පෙර කී ඔහුගේ සංස්කෘතිකමය කාරණා හා වර්ථමාන ජීවිතය ගෙවෙන සමාජයේ සංස්කෘතික කාරණා සංසංන්දනය කිරීමට ඉඩ තබමිනි. තමන් පොහොසත් වීම නිසා අහිමිවී ගිය ‘‘තම වර්ගයේ අනන්‍යතා සාරයන් ’’ පිළිබඳව බෙහෙවින් පසු තැවේ. ජීවිතයේ සැන්දෑ සමය ගෙවන ඔහුට උපන් ගමට යන ගමනේදී තමාගේ අනන්‍යතාවය පිළිබඳ ගැටළුවකට මුහුණ පාන්නේ ඒ නිසාය. තමාගේ අතීත පිඩාකාරි අත්දැකීම්වල පසු බිම වන අසාධාරණ වැඩවසම්වාදී ආකෘතිකගත සමාජය කෙරෙහි විවේචනාත්මක හැඟීමක ඡුායාවක් හෝ ඔහුට ඇති නොවේ. මෙම ධුරාවලි ගත සමාජයේ අතීත මතක පිළිබඳ කලකිරීමකට වඩා ඔහුට උපදින්නේ තමා විසින් මකා දැමූ අතීතය පිළිබඳ ලාලසාත්මක හැඟීම්ය.
‘‘ ආයෙමත් අර සුවඳ දැනෙනවා... රෙදි සෝඩා කලවම් වෙච්ච රෙදි සුවද. ඒ සුවඳ මට හැමදාම දැනේවි . ඔවු ..ඉදිරියටත් මිය යන්නට කලින් ගන්න අන්තිම හුස්මෙනුත් ඒ සුවඳ මට දැනෙයි...’’
බබා හේනයා ලෙසින් සිටී තමන්ගේ පෙර අනන්‍යතාවයට ආසා කරන අන්දම හා එකී සංස්කෘතියට ඇති බැඳීම පෙන්වීම තුළින් කතුවරයා විමසුමට ලක් කරන්නේ කුල ධුරාවලිය හා එය යටපත් කොට නැගුණු නව සමාජ ප‍්‍රවණතා මගින් ඉහළට නැගි පුද්ගලයකුගේ හදවතේ ගැඹුරුම සහ අවංක සිතුවිලි සමුදායකි.
නිගමනය
ඉහත සාකච්ඡුා කළ ආකාරයට නූතනය තුළ බිහි වූ සිංහල නවකතා සමූහයකම යම් උප සංස්කෘතියක් පසු බිම් කොටගෙන ඇඳෙන ජීවන සිතුවම් පට කිහිපයක් සිත්තම් වී ඇත. ඒවා තුළ පවතින ඒ ඒ සංස්කෘතියට අනන්‍ය වූ ලක්ෂණයන් මැනවින් අවබෝධ කොටගෙන ඒවා ගවේශණයෙන් නිර්මාණශීලිත්වය හා ප‍්‍රතිභාව කැටි කොට ලියවුනු ප‍්‍රබන්ධ නවකතා රුචි පාඨකයාගේ ආකර්ශනය දිනා ගනී. එයට හේතු වී ඇත්තේ සංස්කෘතික අන්‍යත්වය පිළිබඳ කෘතුහලයයි. එමගින් පාඨකයාට විදේශීය පරිවර්ථන නවකතාවක් කියවීමෙන් ලැබිය හැකි තෘප්තියට සමාන තෘප්තියක් ලබා ගැනීමට මං සැලසී ඇත. එපමණක් නොව සමාජ විද්‍යාත්මක වශයෙන් වැදගත් වූ ගැටළුවකට මානුෂිය හැඟීම්, පුද්ගල මූලික හා සමාජ මූලික සාධක ඔස්සේ විවිධ දෘෂ්ටි කෝණයන්ගෙන් ඒ ඒ සංස්කෘතිය දෙස බැලීම කතුවරුන්ගේ කාර්යය වී ඇත. පාඨකයාටද එකී විවිධ දෘෂ්ටිකෝණයන් තුළින් තමා කියවන සංස්කෘතිය දෙස බැලීම සහ එවුය විඳීමේ නිදහස මෙම කෘති රසවිඳීමෙන් ලැබිය හැකිය. මෙම නවකතා ත‍්‍රිත්වය පමණක් නොව මෙවැනි ආකාර වූ තවත් වැදගත් නවකතා කිහිපයක් තුළම උපසංස්කෘතියක් භාවිත කොට ඇත. සුනේත‍්‍රා රාජකරුණානායකගේ ‘‘කවි කඳුර’’ නම් නවකතාවේ මහනුවර පැරණි ගමක සංස්කෘතිය පිළිබඳවද, මංජුල වෙඩිවර්ධනගේ ‘‘බත්තලං ගුණ්ඩුව’’ නම් නව කතාව තුළ ධීවරයන්ගේ සංස්කෘතිය පිළිබඳවද නෝබට් අයගමගේ ‘‘කාල නදී ගලා බසී’’ නවකතාව තුළ පාරු සංස්කෘතිය පිළිබඳවද විච්ත‍්‍රවත් කතා සමූහයක් මගින් විරණය වී ඇත. යල් පැන ගිය තේමාවන් අනුගමනය කරනු වෙනුවට නූතන සිංහල නවකතාකරුවන් නව මානයන් උපයෝගී කර ගනිමින් නවකතා රචනා කිරීමට ගන්නා ලද උත්සහයට නිදසුන් කිහිපයක් ලෙස ඒවා හැඳින්විය හැකිය. මෙලෙස නූතන නව කතාකරුවන් විසින් යම් උපසංස්කෘතියක් තම නව කතාවට පසුබිම් කර ගැනීම රසවත් හා හරවත් නවකතාවක් තුළින් පාඨක හදවත්ට ළංවීමට ගත් සාර්ථක ප‍්‍රයත්නයක් බව නිගමනය කළ හැකිය.
godak wedagath lipiyak.harima lassanai.aluth athhada belimak
ReplyDeleteharima wedagath lipiyak.mama godak asawen kiyeuwa.all the best
ReplyDeleteharima wedagath lipiyak.mama godak asawen kiyeuwa.all the best
ReplyDeleteharima wedagath lipiyak.mama godak asawen kiyeuwa.all the best
ReplyDeleteharima wedagath lipiyak.mama godak asawen kiyeuwa.all the best
ReplyDelete